กระเจี๊ยบมอญ (Okra)

ผักพื้นบ้าน เป็นอาหารสำคัญของมนุษย์ ในด้านโภชนาการ ผัก จัดเป็นอาหารสำคัญ เป็น 1 ในอาหารหลัก 5หมู่ คนไทยรู้จักศึกษาและใช้ชีวิตอยู่กับธรรมชาติเป็นอย่างดี

ผักพื้นบ้าน ถือได้ว่าเป็นภูมิปัญญาไทย แสดงให้เห็นวิธีการศึกษา การเลือกสรรสิ่งที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย การเลือกผักแต่ละชนิดมารับประทาน เป็นภูมิปัญญาที่ชาญฉลาด แสดงว่ากว่าจะเลือกผักชนิดใดมารับประทานจนเป็นอาหารพื้นบ้าน คงต้องมีการเรียนรู้ถึงคุณค่าเป็นอย่างดี และได้ถ่ายทอดไปยังคนรุ่นหลัง รุ่นแล้วรุ่นเล่า สืบต่อกันไม่ขาดสาย ผักพื้นบ้านจึงเป็นภูมิปัญญาไทยที่น่าสนใจศึกษาและควรได้รับการถ่ายทอดสืบต่อให้เป็นที่รู้จักแพร่หลายสืบไป

กระเจี๊ยบมอญ มีชื่ออีกหลายชื่อ ตามท้องถิ่น เช่น มะเขือควาย มะเขือมอญ มะเขือพม่า มะเขือมื่น มะเขือละโว้

กระเจี๊ยบมอญเป็นผักที่ใช้ผลอ่อนมาลวกจิ้มน้ำพริก หรือจะนึ่งหรือเผาไฟก็ได้ ถ้านำมาปรุงเป็นแกงส้ม ก็จะใช้ผลอ่อน โดยมีเครื่องปรุง คือ น้ำพริก ที่ประกอบด้วย พริก เกลือ ตะไคร้ ขมิ้น กระเทียม หอม กะปิ โขลกให้แหลกดี แล้วนำไปผัดกับเนื้อปลา เมื่อสุกดี ตักเนื้อปลาออกใส่กระเจี๊ยบมอญลงไป เติมน้ำตั้งไฟให้เดือด เติมมะนาวให้มีรสเปรี้ยว แล้วใส่เนื้อปลาตามลงไป ก็จะได้แกงส้มที่อร่อย

ผลกระเจี๊ยบมอญแห้ง นำมาป่นชงรับประทาน ครั้งละ 1 ช้อนโต๊ะรักษาโรคกระเพาะ เนื่องจากมีสาร pectin และ mucilage ช่วยเคลือบกระเพาะอาหาร

ลักษณะทั่วไป เป็นพืชล้มลุก สูงประมาณ 1-2 เมตร ลำต้นและใบมีขนหยาบ ลำต้นกลม สีเขียว ใบเดี่ยวรูปมือลักษณะใบเป็นแฉกลึกกว้าง 7-26 เซ็นติเมตร ยาว 10 – 30 เซ็นติเมตร ดอกออกตามซอกใบ กลีบดอกสีเหลือง โคนกลีบสีม่วง แดง ก้านชูอับเรณูติดกันเป็นหลอด ผสมตัวเอง มีเกสรตัวผู้และตัวเมียอยู่ในดอกเดียวกัน

ผล เป็นผลแคปซูล รูปร่างเรียวยาวเป็นเหลี่ยม 5 เหลี่ยมผลชูขึ้น สีเขียวแก่ เมล็ด สีดำ ผลละประมาณ 200 เมล็ด

(สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล 2542:3)

14 ก.พ 2543